چکیده :
جاوااسکریپت یک زبان اسکریپتی که بوسیله مرورگر وب تفسیر یاintepret می شود. بطور گسترده در دنیای وب مورد استفاده قرار می گیرد.این زبان توسط شرکتNetscape به وجود آمد.در ابتدا نامش Live script بودکه بعدها با حمایت شرکت Sun به نام Java scriptدرآمد.بیشتر دستورات خود را ازجاوا گـرفته است.
جاوااسکریپت دارای قابلیتهای زیادی است که در طول تحقیق ذکر شده است.
فهرست:
چکیده …………………………………………………………………………………..۵
۱٫جاوااسکریپت چیست؟ …………………………………………………………………… ۶
۱ـ۱٫ اصول اسکریپت نویسی در صفحات وب ………………………………………… …….۶
۲ـ۱٫ اسکریپتها و برنامه ها …………………………………………………………………۶
۳ـ۱٫ معرفی جاوااسکریپت ………………………………………………………………..۷
۴ـ۱٫ قابلیتهای جاوااسکریپت ………………………………………………………………۷
۵ـ۱٫جاوااسکریپت در مقابل جاوا ………………………………………………………….۷
۶ـ۱٫چگونه جاوااسکریپت در صفحات وب قرار میگیرد؟……………………………………..۸
۲٫خلق یک اسکریپت ……………………………………………………………………… ..۸
۱ـ۲٫ابزار اسکریپت نویسی …………………………………………………………………۹
۲ـ۲٫آغاز خلق اسکریپت …………………………………………………………………..۹
۳٫ بررسی قابلیتهای جاوااسکریپت ……………………………………………………………۹
۱ـ۳٫ زیباتر کردن صفحات وب به کمک جاوااسکریپت ……………………………………….۱۰
۱ـ۱ـ۳ .استفاده از نوار وضعیت …………………………………………………………….۱۰
۲ـ۳٫کاربابرنامه های اتصالی ………………………………………………………………۱۰
۴٫ برنامه های جاوااسکریپت چگونه کار میکنند. ………………………………………………۱۱
۱ ـ۴٫ توابع درجاوااسکریپت ……………………………………………………………….۱۱
۲ـ۴٫ اشیاءدر جاوااسکریپت ……………………………………………………………….۱۳
۱ـ۲ـ۴ . جاوااسکریپت از سه نوع شیء پشتیبانی می کند……………………………………۱۳
۳ـ۴٫کنترل حوادث ………………………………………………………………………..۱۳
۴ـ۴٫ مخفی کردن اسکریپتها از مرورگرهای قدیمی ………………………………………..۱۴
۵٫ استفاده از مقادیر و ذخیره سازی آن ………………………………………………………۱۵
۱ ـ ۵٫ انتخاب نام برای متغییرها ……………………………………………………………۱۵
۲ـ ۵٫ تعیین مقدار برای متغییر ها. ………………………………………………………….۱۵
۱ـ۲ـ۵٫ انواع اساسی داده ها در جاوااسکریپت …………………………………………….۱۶
۳ـ ۵٫ انواع داده جاوااسکریپت……………………………………………………………۱۶
۶ . آرایه ها و رشته ها ……………………………………………………………………۱۶
۱ـ۶ .خلق یک شیء String…………………………………………………………………17
۷٫ بررسی و مقایسه متغییرها ………………………………………………………………۱۷
۱ـ۷ . دستورIf………………………………………………………………………………17
۲ـ۷ . دستورEles …………………………………………………………………………..18
۸ . تکرار دستورات باکمک حلقه ها …………………………………………………………..۱۸
۱ـ ۸ . حلقه های For……………………………………………………………………..18
۲ـ ۸ . حلقه های While…………………………………………………………………….19
۳ـ ۸ . حلقه های Do…while ………………………………………………………………19
۹٫ اشیاء درون ساخت مرورگر…………………………………………………………………۱۹
۱ـ ۹ . اشیاء چیستند؟ ………………………………………………………………………..۱۹
۱ـ ۱ـ ۹٫خلق اشیاء ………………………………………………………………………….۱۹
۲ـ ۹ . خاصیتهای اشیاء و مقادیر………………………………………………………………۲۰
۳ـ ۹ . گـرد کردن اعداد …………………………………………………………………..۲۰
۴ـ ۹ . خلق اعداد تصادفی …………………………………………………………………۲۱
۵ ـ ۹٫ کـار با تاریخها ……………………………………………………………………..۲۱
۱۰ . مدل شیئی سند (DOM)………………………………………………………………..21
۱ـ ۱۰ . درک مدل شیئی سند ………………………………………………………………۲۱
۲ـ ۱۰ . دسترسی به تاریخچه مرورگـر …………………………………………………….۲۲
۱۱٫ خلق اشیاء اختصاصی ……………………………………………………………………۲۳
۱ـ۱۱ . استفاده از اشیاء برای ساده کردن اسکریپتها ………………………………………..۲۳
۲ـ۱۱ . اختصاصی کردن اشیاء درون ساخت ………………………………………………..۲۴
۱۲ . پنجره ها و زیر صفحه ها ………………………………………………………………..۲۴
۱ـ ۱۲ . کنترل پنجره ها با استفاده از اشیاء …………………………………………………۲۴
۲ـ۱۲ . ایجاد وقفه های زمانی ……………………………………………………………۲۵
۳ـ ۱۲ . استفاده از اشیاء جاوا اسکریپت برای کار با زیر صفحه ها ………………………….۲۵
۱۴٫ دریافت اطلاعات به کمک پرسشنامه ها …………………………………………………۲۶
۱ـ ۱۴٫ اصول طراحی پرسشنامه ها درHTML ………………………………………..26
۲ـ ۱۴ . شیءfrom در جاوااسکریپت …………………………………………………..۲۶
۳ـ ۱۴ . ورودیهای متن …………………………………………………………………۲۶
۴ـ ۱۴ . ورودیهای چند خطی متن ………………………………………………………۲۶
۵ـ ۱۴ . کـار با متن در پرسشنامه ها …………………………………………………….۲۶
۶ـ۱۴ . دکمه ها …………………………………………………………………………۲۷
۷ـ ۱۴ . مربعهای گـزینش ……………………………………………………………….۲۷
۸ ـ ۱۴ . دکـمه های رادیوئی ……………………………………………………………۲۷
۱۵ . تصاویر گـرافیکی و انیمیشن …………………………………………………………..۲۸
۱ـ ۱۵ . استفاده از جاوااسکریپت برای کار با نقشه های تصویری ……………………………۲۸
۲ـ ۱۵ . تصاویر دینامیک در جاوااسکریپت …………………………………………………۲۸
۱۶ . اسکریپتهای فرامرور گری ……………………………………………………………….۲۹
۱ـ ۱۶ . دریافت اطلاعات مرورگر …………………………………………………………..۲۹
۲ـ ۱۶ . حل مشکل ناسازگاری مرورگرها …………………………………………………..۲۹
۳ـ ۱۶ . خلق یک صفحه چند منظوره ………………………………………………………۲۹
۴ـ۱۶ . هدایت کاربران به صفحات وب …………………………………………………….۲۹
۵ـ۱۶ . خلق یک صفحه چند منظوره ……………………………………………………..۲۹
۱۷ . کـار با شیوه نامه ها ……………………………………………………………………۳۰
۱ـ ۱۷ . معرفیHTML دینامیک …………………………………………………………۳۰
۲ـ ۱۷ . شیوه و ظاهرصفحات ………………………………………………………………۳۱
۳ـ۱۷ . تعریف و استفاده از شیوه هایCSS …………………………………………………31
۴ـ ۱۷ . تنظیم مکـان متن ………………………………………………………………….۳۱
۵ـ ۱۷ . تغییر رنگ و تصاویر زمینه …………………………………………………………..۳۲
۶ـ ۱۷ . کـار با فوتنهـا …………………………………………………………………….۳۲
۷ـ ۱۷ . کنترل شیوه ها بکمک جاوااسکریپت …………………………………………………۳۲
۱۸ . استفاده از لایه ها برای خلق صفحات دینامیک ……………………………………………۳۳
۱ـ ۱۸ . لایه ها چگونه کار میکنند؟ ………………………………………………………….۳۳
۲ـ ۱۸ . دو استاندارد برای خلق لایه ها ……………………………………………………..۳۳
۳ـ ۱۸ . خلق لایه های CSS ………………………………………………………………34
۴ـ ۱۸ . تعریف خواص لایه ها ………………………………………………………………۳۴
۱۹ . استفاده از جاوااسکریپت برای توسعه یک سایت وب ………………………………………۳۴
۱ـ ۱۹ . خلق سند HTML …………………………………………………………………34
۲ـ ۱۹ . استفاده از لیستهای بازشونده برای تسهیل هدایت کاربران ……………………………۳۵
۳ـ ۱۹ . خلق دستوراتHTML ،وایجاد ساختارداده ای …………………………………….۳۵
۴ـ ۱۹ . افزودن توضیحاتی در مورد پیوندها ………………………………………………..۳۶
۵ـ ۱۹ . استفاده از پیوندهای گـرافیکی ……………………………………………………۳۶
۲۰ . نتیجه ………………………………………………………………………………….۳۷
۲۱ . خلاصه …………………………………………………………………………………۳۸
۲۲ . فهرست منابع ………………………………………………………………………….۳۹
مقدمه :
انتخاب موضوع جاوااسکریپت،به معنی ورودبه دنیای طراحی و برنامه نویسی صفحات وب است. وب جهانی که در ابتدا تنها بعنوان مخزنی از اطلاعات مختلف که درقالب صفحاتی ساکن تنظیم شده بودند در نظر گرفته میشد. با رشد سریع خود توانست به یکی ازمهمترین وسایل آموزشی ،ارتباطی ،تجاری و تفریحی تبدیل شود. به موازات رشد سریع این رسانه، ابزارهاوروشهای توسعه آن نیز رشد کرده و متحول شده است .
گـر چه جـاوااسکـریپت یک زبان برنامه نویسی است،اما فراگیری آن بسیار ساده است. برخلاف اکثر زبانهای برنامه نویسی،برای آموختن این زبان به دانش زیادی نیاز ندارید.سادگی ودر عین حال تواناییهای فوق العاده این زبان آنرا به یک ابزار مشهور وپر طرفدار برای برنامه نویسی در صفحات وب تبدیل کرده است . در واقع امروزه کمتر صفحه وبی را می یابید که در آن از جاوااسکریپت استفاده نشده باشد.
جاوااسکریپت چیست؟
وب جهانی (WWW)،درابتدا رسانه ای محسوب می شد که چیزی بیش از متن در خود داشت.
نسخه اولیه HTMLحتی قابلیت تعریف یک تصویر گرافیکی را نیزدرصفحه نداشت.سـایتهای وب امروزی می توانند شامل قابلـیتهای بسیاری ازجمله تصاویرگرافیکی،صوت،انیمیشن،ویدیو وسایرمطالب چندرسانه ای باشند.زبانـهای اسکـریپت نویسی وب، مانندجـاوااسکـریپت ، یکی ازساده ترین روشهای ایجاد رابطه متقابل باکاربران وخلق جلوه های دینامیک محسوب میشوند.
۱ـ۱)اصول اسکریپت نویسی درصفحات وب :
اساساً انسانها برای انتقال دادن دستورات خود به کامپیوتر از زبانهایC,Basic وجاوا استفاده میکنند.اگرشما باHTML آشنا باشید بایدگفت حداقل یک زبان کـامپیوتری رامی شناسید.به کمک دستورات زبانHTML می توان با ساختار یک صفحه وب را تعریف کرد.مرورگر با اطـاعت از این دستورات ظاهر صفحه رابراساس ساختار مورد نظر تنظیم می نماید.
HTML یک زبان علامتگذاری ساده متن می باشد،نمی تواند با کاربران رابطه متقابل ایجاد کندویا ازآنجایی که براساس شروط خاصی تصمیماتی رااتخاذ کند. برای انجام اعمالی ازاین قبیل باید از زبانهای پیـچیده تری کمک گرفت. چنین زبانی می تواند یک زبان برنامه نویسی ویا یک زبان اسکریپت باشد.
اکثرزبانهای برنامه نویسی پیچیده هستند.درمقابل، زبانهای اسکریپتی معمولاً ازساختاربسیارساده تری برخوردار هستند.دراین زبانها میتوان به کمک دستوراتی ساده،برخی ازعملیات موردنظررابانجام رساند.زبانهای اسکریپتی
نداشته می شوند.چنین سندی میتواند یک HTML ترکیب شده ومجموعه آنها در یک سندHTML وب با دستورات صفحه دینامیک وب ایجادکند.
۲ـ۱)اسکـریپتهاو برنامه ها:
دستورات جـاوااسکـریپت برای اجرا شدن به یک مرورگر وب (Web Browers) و یابه طور کلی به یک نرم افزار مفسر جاواسکریپت (JavaScript Interpreetr) نیاز دارند. بعضی از زبانهای برنامه نویسی باید قبل از اجرا به کدهای زبان ماشین ترجمه شده و یا اصطلاحاً کمپایل شوند .
در مقابل ، دستورات جاوااسکریپت در هنگام اجرا تفسیر می گردند. به عبارت دیگر مرورگر با خواندن هر یک از این دستورات آنرا تفسیر و اجرا می نماید.
زبانهایی که تفسیر می شوند یک مزیت بزرگ دارند و آن این است که نوشتن و یا تغییر دادن دستـورات HTMLچنین زبانی بسیارساده است .مثلاً تغییر یک برنامه جاوااسکریپت به سادگی تغییر دستورات دریک سند HTML می باشد این تغیرات به محض بار شدن مجدد سند در صفحه وب اعمال خواهند شد.
۳ـ۱)معرفی جـاوااسکـریپت:
جـاوااسکـریپت برای اولین باربه وسیله شرکت نت اسکیپ توسعه یافته ودرمرورگرnetscapenavegator به کار گرفته شد . این زبان،اولین زبان اسکـریپتی در عرصه وب به شماررفته و همچنان پر استفاده ترین زبان اسکـریپتی میباشد.
جاوااسکریپت در ابتداlivescript نام داشت ودرسال ۱۹۹۵درنسخه دوم netscapenavigator به کارگرفته شد سپس به جهت رابطه ای که با جاوا برقرار نمود جـاوااسکـریپت نام گرفت.
۴ـ۱)قابلیتهای جـاوااسکـریپت:
۱٫افزودن پیغامهای متحرک و متغیر به نوار وضعیت (status bar ) مرورگر.
۲٫بررسی محتویات یک پرسشنامه و انجام عملیات لازم بر روی آن قبل از ارسال پرسشنامه به سوی سرویسگر .
۳٫نمایش پیغامهای دلخواه بـرای کـاربرچه از داخل صفحه وب و چه ازطریق پنجره های هشـدار (Alert windowse ) ساخت انیمیشن و یا تصاویری که در اثر حرکت یا کلیک کردن موس تغییرمی یابند.
۴٫تشخیص نوع مرورگر و نمایش دادن مطالب بر اساس آن.
۵٫تشخیص برنامه های اتصالی نصب شده و هشدار به کاربر در صورت نیاز به یک برنامه اتصالی خاص.
موارد بالا تنها نمونه های اندکی از قابلیتهائی هستند که جاوااسکریپت می تواند به یک صفحه وب بیفزاید.
با استفاده از این زبان می توان برنامه های کاملی را در یک صفحه وب خلق کرد . ما در این تحقیق سعـی
می کنیم به آموزش این زبان بپردازیم.
۵ـ۱)تفاوتهای جـاوا و جـاوااسکـریپت:
این دو زبان ذاتاً با یکدیگر متفاوتند . مهمترین این تفاوتها عبارتند از :
۱٫اپلتهای جاوا برای اینکه بتوانند در یک مرورگر وب اجرا شوند ، باید کمپایل شده و به فایلهایی با پسوند class تبدیل شوند . در مقابل جـاوااسکـریپت از دستورات متنی استفاده کرده و می توانددر یک سند HTML نوشته شود.
۲٫اپلتهای جـاوا معمولاً در یک پنجره یا یک قسمت جداگانه از صفحه اجرا می شوند ولی دستورات جـاوااسکـریپت میتواند بر روی هر قسمت از صفحه وب تأثیربگذارند.
۳٫در حالی که جـاوااسکـریپت برای نوشتن برنامه های ساده، افزودن قابلیتهای دینامیک و ایجاد رابطه متقابل با کاربران بسیار مناسب است، به کمک جـاوا می توان برنامه هایی کاملاِ پیچیده خلق کرد. برای مثال یک نسخه از پردازشگر متنcorels wordperfect که با استفاده از جـاوا نوشته شده در دسترس قرار دارد .
باید گفت انجام چنین پروژه ای به کمک جـاوااسکـریپت کاملاً غیر ممکن است .علاوه بر موارد مذکور،تفاوتهای زیاددیگری بین این دوزبان وجود دارد .به هرحال نکته مهم این است که به خاطر داشته باشید جـاوااسکـریپت و جاوا دو زبان کاملاً متفاوت هستند.هر دوی این زبان درموارد خاصی مفید هستند و حتی میتوان از هر دوی آنها در یک صفحه وب استفاده کرد .
۶ـ۱)چگونه جـاوااسکـریپت در یک صفحه وب قرار میگیرد ؟
همانطورکه میدانیدypertext Markup LanguageHTML زبان خلق صفحات وب میباشندبرای یادآوری لیست زیر را در نظـربگیرید.ایـن لیست یک سندHTML ساده با یک عبارت جاوااسکریپت رانشـان میدهد:
THE SOCIETY
WELCOME TO OUR WEB PAGE. UNFORTUNATELY.
این سند ،از یک قسمت سر (Head) ، که بیـن دستورات … قرار گرفته،ویک قسمت بدنه (Body) ، که بـه وسیله دستورات… مشخص گردیده ،تشکیل شـده است. بـرای افـزودن دستورات جـاوااسکـریپت به یک صفحه ،باید از دستور برخورد کند،با دستورات جاوااسکریپت مواجه خواهد شد.در اکثر موارد،استفاده از عبارات جـاوااسکـریپتی در خارج از محدوده دستور قرار دارد.
بخاطرداشته باشیدکه بین دستـورات آغازی وپایانی هیچ چیز بجزعبارتهاودستورات جاوااسکـریپت قرار ندهید. حتی اگر در این بین یک دستور مجازHTML نیزوجودداشته باشد ، مرورگریک پیغام خطا نمایش خواهد داد.
بررسی قابلیتهای جاوااسکریپت:
۱٫زیباتر کردن ظاهر یک صفحه وب به کمک جاوااسکریپت
۲٫خلق پیغامهای متحرک
۳٫قابلیتهایی که جاوااسکریپت در مورد تصاویر و انیمیشنها در اختیار ما میگذارد.
۴٫استفاده از جاوااسکریپت برای ارزیابی محتوای پرسشنامهها
۵٫تشخیص نوع مرورگر به کمک جاوااسکریپت
۶٫استفاده از جاوااسکریپت برای کار با برنامههای اتصالی
۷٫خلق برنامههای پیچیدهتر به کمک جاوااسکریپت
۸٫چگونه میتوانیم یک اسکریپت را از یک صفحه دیگر به صفحه وب خود منتقل کنیم.
۱ـ۳)زیباترکردن ظاهر یک صفحه وب به کمک جاوااسکریپت :
اگر تاکنون به مرورصفحات وب جهانی پرداخته باشید،مطمئناً به صفحات خستهکننده زیادی برخوردکردهاید باید گفت یکی از مهمترین موارد استفاده جاوااسکریپت، اضافه کردن جلوههایی زیبا به صفحات وب میباشد از جمله میتوان به قابلیتهایی مانند پیغامهای متحرک، انیمیشنهاو روشهای جدید ارائه اطلاعات نام برد.
۱ـ۱ـ۳)استفاده از نوار وضعیت:
نوار وضعیت (Status bar) پایینترین قسمت پنجره یک مرورگرراتشکیل میدهدکه معمولاًبه رنگ خاکستری دیده میشود. مهمترین نقشهایی که این نوار به عهده دارد شامل موارد زیر میباشد:
۱٫نمایش توضیحات مربوط به منوها و یا سایر ابزار مرورگر
۲٫نمایش URL پیوندهایی که نشانهگر موس بر روی آنها قرار داده میشود.
۳٫نمایش وضعیت یا عملکرد فعلی مرورگر در حالی که کاربر به مرور صفحات وب میپردازد.
به کمک جاوااسکریپت میتوان نوار وضعیت مرورگر را تحت کنترل درآورد. احتمالاً تاکنون صفحات وبی را که از این قابلیت استفاده کرده ودر نوار وضعیت خودپیغامهای متحرکی را نمایش میدهند دیدهاید. گرچه این کـار میتواند برای کاربران ناراحتکننده باشد اما هنوز یکی ازپراستفادهترین قابلیتهای جاوااسکریپت محسوب میشود.
علاوه بر نمایش پیغامهای متحرک،روشهای دیگری نیز برای استفاده از این نوار وجود دارد.برای مثال، میتوان به تعویضURL یک پیوندباتوضیح دیگری در ارتباط باآن،هنگامی که نشانهگر موس بر روی آن قرار میگیرد اشاره نمود.
۲ـ۳)کار با برنامههای اتصالی:
برنامههای اتصالی(Plug-inها)برنامههای کوچکی هستندکه به مرورگراضافه شده وآنرا قادرمیسازند فایلهایی باساختارهای متفاوت رادرصفحه وب اجرا نماید.برنامههای اتصالی متعددی دردسترس قراردارند.ازبرنامههایی برای اجرای فایلهای صوتی و ویدئویی گرفته تابرنامههای نمایش واقعیت مجازی همگی موجود میباشند.
چهار برنامه اتصالی مشهور عبارتند از:
۱٫RealAudio
۲٫QuickTime
۳٫Adobe Acrobat
۳٫ShockWave
گرچه به کمک برنامههای اتصالی تقریباً میتوان هر محتوایی را به صفحات وب افزود، ولی مشکل بزرگی در راه استفاده وسیع از آنها وجود دارد.گذشته از برنامههای اتصالی معدودی که به همراه مرورگرهاوجود دارند، نمی توان بوجودیک برنامه اتصالی خاص به هرماه مرورگرتمامی کاربران مطمئن بود.به این ترتیب برنامههای اتصالی مشکلی شبیه بمشکل نسخههای مختلف مرورگرها ایجاد میکنند.تمامی کاربران از یک نسخه خاص ازیک مرورگرخاص، با برنامههای خاص استفاده نمیکنند، برای حل این مشکل باید یکـی از این دو راه را انتخاب نمایید:
۱٫ از برنامه اتصالی دلخواه استفاده کنید و از تمامی کاربران بخواهید آنرا برداشت و نصب نمایند.
۲٫ صفحات جایگزینی برای کاربرانی که برنامه اتصالی مورد نظر شما را ندارند طراحی کنید.
بکمک جاوااسکریپت میتوان وجودیاعدم وجود بـرنامه اتصالی مورد نظرراتشـخیص داده وصفحهای مناسب رابه کاربرعرضه کرد.درصورت عدم وجود بـرنامه اتصالی دلخواه،میتوانیدکاربررا به صفحهای برای برداشت آن برنامه اتصالی هدایت نمایید.
علاوه بر تشخیص نوع برنامههای اتصالی، جـاوااسکـریپت میتواند با این برنامهها ارتباط برقرار کرده و آنـها را کنترل نماید. نت اسکیپ این قابلیت را LiveConnect نامیده است.
برنامههای جاوااسکریپت چگونه کار میکنند؟
در این قسمت بااصول اولیه زبان جاوااسکریپت واجزاء اساسی آن که تقریباًدر هربرنامه جاوااسکریپت وجود دارند، آشنا خواهید شد.
بطور خلاصه در این قسمت مطالب زیر را میآموزید:
۱٫سازماندهی اسکریپتها به کمک توابع
۲٫اشیاء چیستند و جاوااسکریپت چگونه آنها را بکار میبرد.
۳٫جاوااسکریپت چگونه به حوادث پاسخ میدهد.
۴٫مخفی کردن دستورات جاوااسکریپت از مرورگرهای قدیمی
۵٫استفاده از یک جایگزین جاوااسکریپت، برای مرورگرهای قدیمی
۱ـ۴)توابع در جاوااسکریپت:
درواقع،مرورگراولین دستوری راکه پس از